Powstanie Styczniowe 1863 roku było jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Litwy w XIX wieku. Dla ochrony spuścizny historycznej kraju ważne jest zarejestrowanie i zachowanie jak najwięcej obiektów i artefaktów fizycznych i informacyjnych, związanych z tym fenomenem historycznym i jego uczestnikami, w związku z czym w 2013 roku zaczęto na Litwie realizować dużo równych projektów poświęconych 150 rocznicy powstania w celu pielęgnacji pamięci historycznej. W tym właśnie kontekście zainicjowano też projekt pod nazwą „Tworzenie bazy miejsc pochówku powstańców 1863 roku, ich fotografowanie i rozmieszczanie na mapie cyfrowej”.

W powstaniu 1863 roku brały udział tysiące mieszkańców Litwy różnych narodowości i przybyszów zza granicy. Jednakże o miejscach ich śmierci, egzekucji i pochówku zachowało się niewiele wiadomości. W rejestrze spuścizny kulturalnej opisanych jest zaledwie kilkadziesiąt tego typu obiektów. Inny problem to ten, że informacja o grobach powstańczych znana jest tylko w wąskim kręgu specjalistów ochrony spuścizny kulturalnej i historyków i nie jest opracowana w kształcie dostępnym szerszej społeczności, tzn. nie jest na jednej stronie internetowej i podana w popularnej formie.

Do rozwiązania tego problemu zabrały się wspólnie Stowarzyszenie 2 Listopada i Korporacja Studentów Historii Uniwersytetu Wileńskiego „Tilia”. Postawiły one przed sobą zadanie uzupełnienie informacji w rejestrze spuścizny kulturalnej o nowe dane o miejscach grobów powstańczych, sfotografowanie tych, które się zachowały, ustalenie ich współrzędnych i umieszczenie na interaktywnej mapie cyfrowej. Partnerem projektu jest Muzeum Ziemi Kiejdańskiej, projekt wsparł Litewski Fundusz Kultury.

Zbieranie danych w archiwach, muzeach i innych instytucjach zajmujących się spuścizną kulturalną trwało od lutego do maja 2013 roku, ekspedycje i poszukiwanie grobów oraz miejsc egzekucji powstańców – w lipcu i sierpniu. Wszystkie te prace wykonywali członkowie Korporacji „Tilia”, wspierani przez wolontariuszy z Towarzystwa 2 Listopada. Uczestnikom projektu porad udzielał wicedyrektor Instytutu Historii Litwy dr Darius Staliūnas. Oprawę plastyczną strony internetowej opracował uczeń Gimnazjum Žirmūnai w Wilnie Donatas Prialgauskas.

Rezultatem tych prac jest pierwszych 200 punktów na mapie cyfrowej. Uczestnicy projektu mają nadzieję, że będą mogli realizować go również w przyszłości. Zapraszamy organizacje i prywatne osoby, nieobojętne na historię kraju, do przyłączenia się i podzielenia posiadanymi danymi, źródłami, inną aktualną informacją. Będziemy również wdzięczni za wsparcie finansowe i materialne.